Ik ga op reis en neem mee...

Veel te vroeg gaat de wekker. Met de trein naar Schiphol op weg naar Denemarken. Ik ga mee met de, door Rogues georganiseerde, reis naar het land met bijzondere bibliotheekgebouwen. Ik hoop echter vooral meer inzicht te krijgen hoe zij met burgerparticipatie omgaan. De Deense regering lanceerde in 2012 zelfs een strategie om van Denemarken het meest innovatieve land ter wereld te maken. Poeh, daar moet ik dan toch zeker iets van mee terug kunnen nemen naar Kennemerwaard.
Het programma deze week bestaat uit bezoek aan de bibliotheken van Herning, Aarhus en Kolding. Cultureel worden we gevoed met het museum in Aarhus, de culturele broedplaats Godsbanen en Design Thinking.
Op Schiphol ontmoet ik de 24 collega's uit het hele land. Dat maakt een reis extra inspirerend, het uitwisselen van elkaars werkzaamheden, projecten, ergernissen en oplossingen. In Denemarken worden we opgevangen door Lone Leth Larsen. Zij vertelt ons meer over Denemarken. Het inwoneraantal krimpt. Er is geen werkeloosheid. Het verenigingsleven is erg belangrijk. Het meest opvallend is dat in Denemarken de bibliotheek van het volk is. De bibliotheek wordt beschouwd als hoeksteen van de democratie. Iedereen heeft toegang tot kennis.
Iedere Deen betaalt belasting aan de staat en aan de gemeente. Gemeentelijke voorzieningen zijn daardoor van de inwoners die er gratis gebruik van kunnen maken, omdat het met gemeenschapsgeld is betaald. Gemiddeld de helft van de bevolking staat als lener ingeschreven.

Het eerste bezoek is aan bibliotheek van Herning Slechts 47.000 inwoners en een bibliotheek met 4 verdiepingen en 5900m2! Midden Jutland heeft te maken met ontvolking. Er komen steeds minder mensen naar de stad en er sluiten steeds meer winkels. De gemeente heeft dus bewust de bibliotheek naar een leegstaande supermarkt verhuisd, midden in de stad. Door de activiteiten van de bibliotheek staan er nu geen winkels in dit gedeelte van de stad leeg.
De bibliotheek heeft gekozen voor de ontmoetingsfunctie.  De begane grond is geheel vrij gemaakt voor lezen en leren, uiteraard ondersteund door horeca. De collectie (450.000 banden) is opgesteld in magazijnopstelling in de kelder. Alleen de kinderboeken staan op straatniveau. Om te laten zien dat de collectie interessante onderwerpen bevat, staan overal kleine presentaties met boeken.


Reserveer een bibliothecaris

Opvallend is het aantal jongeren in de middelbare schoolleeftijd die de bibliotheek bevolken. Ze zitten in groepjes op de bankjes, maken gebruik van de aanwezige computers of studeren in de stilteruimte.
Elke medewerker is minstens 30% van zijn arbeidstijd actief op het gebied van Expo (gericht op inspiratie), Event (gericht op activiteiten) of op Edu (in de bibliotheek of op scholen). Een mooie service is Book a librarian. Vooral studenten maken gebruik van deze service waarbij ze via de website 30 minuten een ervaren bibliothecaris tot hun beschikking hebben om hen te helpen met gecompliceerde zoekvragen. De bibliothecaris is ook inzetbaar om mensen te helpen met het invullen van een formulier. Gastvrijheid staat heel hoog in het vaandel. Elke klant wordt begroet. Op drukkere tijden wordt een gastvrouw ingezet.
En dat het werkt blijkt uit het aantal bezoekers dat dagelijks binnenkomt: 1700.